پرسش :

منافع و محصولات زمین و اموال موقوفه، از جهت خمس و زکات چه حکمی دارد؟


پاسخ :
تمامی مکان‌ها و اشیای وقفی خمس ندارد، چه وقف عام باشد و چه وقف خاص(۱) باشد، ثمره و نماء(۲) آن هم مطلقاً خمس ندارد و به نماء وقف عام قبل از تحویل گرفتن توسّط موقوفٌ‌علیه(۳)، زکات تعلّق نمی‌گیرد، ولی بعد از دریافت، پرداخت زکات نماء وقف، در صورتی که واجد شرایط وجوب زکات باشد، واجب است؛ و در نماء وقف خاص هم اگر سهم هر یک از موقوفٌ‌علیه به حدّ نصاب برسد، زکات واجب است.

پی‌نوشت‌ها:
۱. اگر حقّ بهره‌برداری از مکان یا چیزی برای استفاده افراد خاصّی مثل فرزندان خود یا فامیلی خاص وقف شود به آن وقف خاص و اگر برای عموم مردم باشد به آن وقف عام گویند.
۲. رشد و افزایش. نماء دو قسم دارد: نماء متّصل مثل چاق شدن گوسفند و نماء منفصل مثل برّه‌هایی که از گوسفندی به دنیا آمده باشد.
۳. کسانی که یک چیزی برای استفاده آنها وقف شده باشد. موقوفٌ‌علیه در وقف خاص، افرادی خاص و در وقف عام، همه مردم هستند.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری